Dit artikel werd eerder gepubliceerd op viva.nl.

Lotte Rensen is een van de 400 vrouwen uit onze VIVA400-lijst. Ze richtte in 2011 het netwerkplatform Ambitieuze Meisjes op en ontwikkelde als ontwerpend onderzoeker de Hand-in-handleiding. Doordat een van haar vrienden kanker kreeg kwam Lotte op het idee voor de interventietool, waarmee ze jonge mensen met kanker de regie over het sociale contact met hun omgeving geeft.

lotte rensen
Tekst Katy Boer | Beeld Bibian Bingen

Je bent ‘ontwerpend onderzoeker’… Leg uit!

Lotte: “Dat betekent dat ik onderzoek doe, gericht op design. Waar een traditioneel onderzoeker werkt aan een eindrapport, werk ik toe naar een tastbaar product. Voor de Hand-in-handleiding heb ik bijvoorbeeld zelf het onderzoek gedaan, en ook zelf het product ontworpen.”

Wat is de Hand-in-handleiding precies?

“De Hand-in-handleiding is een tool om lastige onderwerpen makkelijker bespreekbaar te maken. Ik heb ’m ontworpen voor jonge mensen met kanker, maar hij is in veel meer situaties te gebruiken. De patiënt vult de Hand-in-handleiding in en deelt die uit aan mensen in zijn of haar sociale omgeving, zodat die weten waar ze aan toe zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je met een bepaalde vriend altijd naar voetbalwedstrijden ging, die dat nu vanwege zijn chemobehandeling niet meer kan. Het gebeurt vaak dat diegene dan niet meer wordt meegevraagd, maar je kunt bijvoorbeeld ook de wedstrijd op tv op de bank bekijken. Zulke alternatieven voor dingen die je nog wél kunt doen, kunnen in de Hand-in-handleiding worden aangegeven. En dat kan ook met onderwerpen waar patiënten liever niet over praten. Zo kunnen ze hun eigen grenzen stellen.”

Hoe ben je op het idee gekomen?

“Tijdens mijn master crossover creativity deed ik onderzoek bij het Radboud ziekenhuis, waar ze het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Platform zijn gestart, voor mensen tussen de 18 en 35  jaar met kanker. Zij zijn te oud voor kinderoncologie en te jong voor de gewone poli, omdat ze in een heel andere levensfase zitten dan de meeste mensen met kanker. Een van mijn beste vrienden kreeg kanker, en toen zag ik pas hoe belangrijk die leeftijdsgerichte zorg is. Hij vond het heel lastig om zijn diagnose kenbaar te maken in zijn sociale omgeving, en mensen om hem heen vonden het weer lastig om ernaar te vragen. Het is vooral moeilijk omdat je in zo’n vroege fase van je leven zit, die ook nog eens heel erg gericht is op leven: studeren, een baan zoeken. Het viel me op dat praten over een levensbedreigende ziekte een taboe is. Daar ben ik onderzoek naar gaan doen en ik kwam erachter dat meer mensen binnen AYA daartegenaan liepen. Zij vallen snel in een sociaal isolement, wat je je niet voor kunt stellen in een tijd waarin iedereen bereikbaar is. Maar ze worden juist overprikkeld door de vele WhatsApp-berichtjes waar ze snel op ‘moeten’ reageren, en vragen zich af of nu wel of niet iets over hun diagnose op Facebook moeten zetten. Daardoor kwam ik op het idee om een tool te ontwerpen die ervoor zorgt dat mensen weer bij elkaar aan tafel komen te zitten, gewoon even langskomen met een kom soep of bosje bloemen, of een handgeschreven kaart door de bus doen.”

Wat zijn je ambities met de Hand-in-handleiding?

“Ik ben er tijdens mijn studie mee begonnen, wat eigenlijk vooral een ode was aan mijn vriend die kanker had. Maar ik kan me voorstellen dat zo’n tool ook werkt op andere gebieden. Ik werk nu bij Rutgers (het kenniscentrum op het gebied van sexualiteit, red.) en wie weet kan ik vanuit hier een versie maken voor transgenderjongeren. Het is mijn ambitie om meer boekjes te gaan maken, wie weet welke vraag er komt vanuit andere zorgpartijen.”

Je hebt ook een paar jaar geleden het netwerkplatform Ambitieuze Meisjes opgericht. Wat houdt dat in?

“Dat is een netwerkplatform voor jong, vrouwelijk talent tussen de 18 en 35 jaar. Die vrouwen hebben de ambitie om succesvol te zijn en gelukkig in het leven te staan. We begonnen met tien meiden, inmiddels zijn we vijf jaar verder en bestaat het platform uit 25.000 vrouwen in het hele land. We organiseren veel netwerkbijeenkomsten op lokaal niveau en hebben een zeer actieve online community. Ons doel is om jonge meiden te laten zien dat samenwerken heel leuk kan zijn. Dat past ook erg bij onze generatie. Het is leuk om te zien dat in onze community vacatures worden gedeeld en klussen worden uitbesteed aan andere leden.”

Heb je netwerktips?

“Met  Ambitieuze Meisjes maakten we weleens gebruik van conversation starters: kaartjes met vragen op tafel, die je kunt stellen aan andere vrouwen aan jouw tafel. Maar het blijft altijd spannend. Meestal ben ik brutaal en stel ik de vraag waarom iemand daar is. Daardoor had ik tijdens de VIVA400 leuke gesprekken: in welke categorie zaten die vrouwen en wat doen ze? Ook een complimentje maken werkt altijd goed bij vrouwen. Zeg er iets van als je vindt dat iemand goeie schoenen aan heeft, dan heb je meteen een leuk gesprek.”